Wat is PFAS?
Poly- en perfluoralkylstoffen, afgekort PFAS, is een verzamelnaam voor een grote groep van om en bij de 6.000 organische verbindingen. PFAS zijn chemische stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen, maar die door de mens zijn gemaakt. Ze zijn niet of nauwelijks biologisch afbreekbaar.
PFAS hebben water-, vuil- en vetafstotende eigenschappen. Daarom worden ze in veel industriële toepassingen en consumentenproducten gebruikt, zoals brandblusschuim, antiaanbaklagen in kookgerei, waterafstotend textiel, bepaalde behandelde papiersoorten en sommige cosmetica en huishoudproducten.
Onderzoek naar PFAS
In 2021 werden in de gemeente de locaties waar mogelijks PFOS- of PFAS-houdende stoffen in de bodem terug te vinden zijn in kaart gebracht. De focus lag op de brandweerlocaties waar PFAS-houdend blusschuim werd opgeslagen, de locaties waar geoefend werd met PFAS-houdend blusschuim en de industriële activiteiten.
Op de risicolocaties, waarbij prioriteit gegeven wordt aan de oefenlocaties van de brandweer, voert OVAM verkennende bodemonderzoeken uit. De verkennende bodemonderzoeken bekijken of er PFAS aanwezig is in de bodem of het grondwater.
PFAS in Duffel: site Hondiuslaan (oefenlocatie brandweer)
In de Norbertijnerlei 34 was tot 2014 de brandweerkazerne gevestigd. In de brandweerkazerne werd conform de geldende regelgeving PFAS-houdend blusschuim opgeslagen. Daarnaast werden er blusoefeningen gehouden met mogelijk PFAS-houdend blusschuim op de onverharde berm ter hoogte van de inrit naar de waterzuivering Aquafin. Uit de resultaten van het verkennend bodemonderzoek blijkt dat er verhoogde PFAS-waarden gevonden zijn in de bodem en het grondwater.
Welke preventieve maatregelen moeten de inwoners nemen?
De bewoners binnen een straal van 100 meter en een straal van 500 meter kregen een brief in de bus met de nodige voorzorgsmaatregelen.
Binnen een straal van 100 meter moeten volgende voorzorgsmaatregelen genomen worden:
- Eet je zelf-geteelde groenten of fruit? Wissel dan af met producten uit de winkel en eet elke dag gevarieerd. Was je fruit en groenten goed met water voor je ze eet. Dit advies geldt zeker voor kwetsbare personen: kinderen tot 12 jaar, immuunverzwakte personen en vrouwen die zwanger willen worden, zwanger zijn of borstvoeding geven.
- Eet maximaal 1 ei per week van eigen kippen. Kwetsbare personen eten beter geen eieren van eigen kippen.
- Gebruik je compost niet als meststof voor de tuin.
- Vermijd dat braakliggende of losse grond verstuift of verwaait.
- Pas goede hygiëne toe:
- Was je handen regelmatig, zeker voor de maaltijd.
- Maak je huis binnen schoon met water.
- Afhankelijk van het gebruik en de weersomstandigheden: maak verharde delen buiten, zoals je oprit en terras, schoon met water.
- Gebruik putwater niet als drinkwater, ook niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken of om ermee te koken.
- Gebruik putwater niet om het zwembad te vullen en de moestuin water te geven.
- Putwater kan gebruikt worden voor laagwaardige toepassingen zoals je auto wassen, toilet doorspoelen, oprit afspuiten en sierplanten water geven maar vanuit duurzaamheidsoogpunt gebruik je hiervoor best regenwater i.p.v. grondwater.
Binnen een straal van 500 meter moeten volgende voorzorgsmaatregelen genomen worden:
- Gebruik putwater niet als drinkwater, ook niet om thee, koffie of ijsblokjes te maken of om ermee te koken.
- Gebruik putwater niet om het zwembad te vullen en de moestuin water te geven.
- Putwater kan gebruikt worden voor laagwaardige toepassingen zoals je auto wassen, toilet doorspoelen, oprit afspuiten en sierplanten water geven maar vanuit duurzaamheidsoogpunt gebruik je hiervoor best regenwater i.p.v. grondwater.
Wat is de volgende stap voor deze site?
De volgende stap is het uitvoeren van een beschrijvend bodemonderzoek. Hiervoor zal de gemeente toetreden tot het raamcontract van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij voor de opmaak van bodemonderzoeken bij lokale besturen en Vlaamse overheden. Het lokaal bestuur hoopt snel meer duidelijkheid te verkrijgen over de omvang van de verontreiniging en de nodige actie die verder al dan niet moeten ondernomen worden. Bij nieuwe concrete informatie zal de gemeente de buren opnieuw informeren met een persoonlijke brief.
Meer info
- Alle informatie en de meest recente updates rond PFAS vind je op de centrale website: www.vlaanderen.be/pfas-vervuiling.
- Voor algemene vragen over PFAS kan je terecht bij pfas@vlaanderen.be.
- Bij vragen over de sites in Duffel kan je contact opnemen met het omgevingsloket via 015 30 72 60 of omgeving@duffel.be.
